Føroyskt fyrst
Verkstova um føroyskt mál og mentan í vitlíkisøld
Endamálið er at skapa eina felags fatan av, hvussu vit kunnu verja og styrkja føroyskt mál og mentan í vitlíkisøld og áseta, hvat "føroyskt fyrst" merkir í verki innan vitlíki. Vit lytta til mál-, mentanar-, útbúgvingar- og samfelagsrøddir fyri at byggja samstarv og eignarhald.
Endamál verkstovunnar
Verkstovan hevur til endamál at skilja verandi støðu, eyðmerkja mál- og mentanaravbjóðingar, áseta hvat er í veði, og staðfesta, hvat "føroyskt fyrst" merkir í verki.
Verkstovan skal:
- Skilja verandi støðu – Hvat hendir við føroyskum máli í sambandi við vitlíki?
- Eyðmerkja mál- og mentanaravbjóðingar – Hvat hóttir føroyskt mál og samleika í vitlíkisøld?
- Áseta hvat er í veði – Hvat kunnu vit missa, um vitlíkið ikki virkar náttúrliga á føroyskum?
- Áseta hvat "føroyskt fyrst" merkir – Hvat merkir framgongd í verki?
- Finna átøk fyri at røkka málinum – Hvat kann hjálpa til at tryggja, at vitlíki endurspeglar føroyskt mál og mentan?
Evni til umrøðu
Verkstovan snýr seg um at skilja mál- og mentanaravbjóðingar, áseta hvat føroyskt fyrst merkir, og finna átøk – ikki tøkniligar loysnir
Verandi støða
Hvussu er støðan hjá føroyskum máli í talgildum/vitlíkis-høpi? Hvørjar vitlíkistænastur virka longu á føroyskum? Hvat virkar ikki?
Avbjóðingar
Hvat forðar føroyskum máli í at virka náttúrliga í vitlíkistænastum? Hvussu ávirkar vitlíkisdominansur av stórum málum smærri mál? Hvar stendur á?
Mentanarvirði og samleiki
Hvørji føroysk mentanarvirði og samleika skal vitlíkið endurspegla? Hvussu tryggja vit, at vitlíkið samsvarar við føroyskan lívshátt og samfelagsvirði?
Áseta "føroyskt fyrst"
Hvat merkir tað, at vitlíkistænastur virka "náttúrliga" á føroyskum? Hvat merkir framgongd í verki? Hvørjar tænastur/høpi eru týdningarmest?
Átøk til at røkka málinum
Hvørji átøk kunnu styrkja føroyskt í vitlíkisøld? Umframt tøkniliga – samstarv, talsmál, meðvit, politikkur, samfelagsátøk? Hvørjan leiklut skulu ymiskir áhugapartar hava?
Áhugapartar
Verkstovan samlar umboð frá týdningarmiklum stovnum innan mál, mentan, útbúgving og samfelag:
- Málráðið – Málpolitikkur og støðugleiki
- Fróðskaparsetur Føroya – Málrannsókn og útbúgving
- Máltøknidepilin – Máltøkniliga sérfrøði
- Kringvarp Føroya (KVF) – Fjallmiðlar og málnytsla
- Nám – Føroysk útbúgvingarrit
- Barna- og útbúgvingarmálaráðið – Útbúgvingarpolitikkur
- Rithøvundar og mentanarskaparar – Skapandi málnytsla
- Landsbókasavnið & Tjóðskjalasavnið – Mentanararvingur
- LISA (Listafólkasamband Føroya) – Samfelags- og mentanarliga sjónarhornið
Úrslit verkstovunnar
Verkstovan varð hildin 2. desember 2025 við umboðum frá týdningarmiklum stovnum innan mál, mentan og útbúgving. Úrslitini verða nýtt til at mynda heildarætlanina um vitlíki í Føroyum.
Úrslitini verða nýtt í seinni verkstovum og verða partur av endaligu frágreiðingini, sum verður løgd fram í februar 2026.
Viðkomandi bloggpostar
Les meira um verkstovuna og úrslitini í bloggpostunum okkara